Rada Dialogu Społecznego na temat pluralizmu w służbach mundurowych oraz założeń do budżetu państwa.

Dnia 1 lipca 2019 roku w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” odbyło się posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego pod przewodnictwem Przewodniczącej Forum Związków Zawodowych Doroty Gardias poświęcone dyskusji nad pluralizmem w służbach mundurowych oraz założeniami do budżetu państwa.

W spotkaniu wzięli udział członkowie Rady oraz zaproszeni goście w tym m.in. Agnieszka Lenartowicz-Łysik Przedstawiciel Prezydenta RP w Radzie; Ryszard Kokoszczyński, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego; Grażyna Marciniak Wiceprezes GUS; Marcin Zieleniecki, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju; Jarosław Zieliński, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji; Tadeusz Skobel, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Energii i Maciej Kopeć, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

Spotkanie rozpoczęło się minutą ciszy. Przewodnicząca Rady Pani Dorota Gardias oraz członkowie Rady i zebrani goście uczcili pamięć Śp. Jana Guza Przewodniczącego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Posiedzenie zostało poprzedzone uroczystością nadania Sali F w CPS „Dialog” imienia zmarłego Jana Guza.

Następnie odbyła się dyskusja dotycząca pluralizmu związkowego w służbach mundurowych. Przewodnicząca Rady Dialogu Społecznego Pani Dorota Gardias odnosząc się do prezydenckiego projektu ustawy ws. pluralizmu związkowego podkreśliła, iż nie był on nigdy przedmiotem konsultacji w Radzie Dialogu Społecznego. Nowela zakłada rozszerzenie praw funkcjonariuszy do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych. Obecnie w policji, straży granicznej i służbie więziennej funkcjonuje monizm związkowy. Forum Związków Zawodowych krytycznie ocenia dążenia NSZZ „Solidarność” zmierzające do wprowadzenia pluralizmu związkowego w tych służbach.

Przedstawiciel NSZZ „Solidarność” powiedział, że zmiany postulowane przez NSZZ „Solidarność” spowodują wprowadzenie podstawowych praw obywatelskich jakim jest prawo do swobody zrzeszania się i do wskazywania organizacji, która w sposób właściwy reprezentuje jego interesy.

Przedstawiciele Forum Związków Zawodowych stwierdzili, że monopol związkowy funkcjonujący w służbach mundurowych pozwolił na zachowanie integracji i wzmocnienie całego środowiska. Monopol związkowy chroni służby mundurowe przed upolitycznieniem. Dodatkowo pluralizm pociąga za sobą rozdrobnienie i konkurencyjność związków.

Pan Minister Jarosław Zieliński, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, odpowiadając na argumenty partnerów społecznych, zaznaczył, że prawo do wolności zrzeszania się w związkach zawodowych jest zagwarantowane w Konstytucji. Nie ma także uzasadnienia by działalność związkowa była zagwarantowana wyłącznie dla jednego związku zawodowego, a istotą demokracji jest pluralizm związkowy.

ZAŁOŻENIA DO BUDŻETU PAŃSTWA

Pan Tomasz Robaczyński, Wiceminister Finansów odpowiedzialny za budżet przedstawił informację na temat założeń projektu budżetu państwa na rok 2020. Rada Ministrów 11 czerwca br. czerwca przyjęła założenia projektu budżetu państwa na 2020 r. Przyjęto, że w latach 2019 i 2020 realne tempo wzrostu PKB w Polsce wyniesie odpowiednio: 4,0 proc. oraz 3,7 proc. Podobnie, jak miało to miejsce w 2018 r., oczekiwany jest dalszy wzrost udziału inwestycji w PKB, m.in. w związku z rosnącym wykorzystaniem funduszy z bieżącej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. Najbardziej istotnym składnikiem wzrostu pozostanie konsumpcja prywatna, wspierana optymistycznymi oczekiwaniami polskich konsumentów i dobrą sytuacją na rynku pracy.

W 2019 r. przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej zwiększy się o 2,2 proc., a w kolejnym roku o następne 0,5 proc. Pozwoli to kontynuować spadkową tendencję odnoszącą się do stopy bezrobocia, która (rejestrowana) na koniec 2019 r. spadnie do 5,5 proc., a na koniec 2020 r. wyniesie 5,1 proc. wobec 5,8 proc z końca 2018 r. Kontynuacja poprawy sytuacji na rynku pracy sprzyjać będzie wzrostowi wynagrodzeń. Przyjęto, że w 2019 r. nominalne tempo wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wyniesie 7,6 proc. wobec 7,0 proc. wzrostu zanotowanego średnio w 2018 r. W 2020 r. przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej zwiększy się o 6,0 proc. Przyjęto, że w 2019 r. spożycie prywatne zwiększy się realnie o 4,0 proc., a w kolejnym roku o 3,8 proc.

Założono, że eksport wzrośnie realnie o 5,3 proc. w 2019 r. i 4,8 proc. w 2020 r. Z kolei tempo wzrostu importu będzie pochodną kształtowania się popytu finalnego. Zakładany realny wzrost importu w latach 2019-2020 wyniesie odpowiednio: 6,0 proc. i 5,1 proc. W rezultacie wkład eksportu netto we wzrost PKB wyniesie -0,1 pkt. proc. w 2019 r. i będzie neutralny w roku kolejnym. Wynik eksportu netto ma wpływ na wysokość salda obrotów towarowych i jest ważnym elementem salda rachunku obrotów bieżących w bilansie płatniczym. W latach 2019-2020 deficyt rachunku bieżącego pozostanie ujemny, odpowiednio: 1,2 proc. PKB i 1,4 proc. PKB.

W kolejnych latach średnioroczne zmiany CPI (wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych) będą stopniowo zmierzać w kierunku celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego. W prognozie założono natomiast wzrost inflacji bazowej napędzany głównie wysokim tempem wzrostu wynagrodzeń. Przyjęto, że tempo wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 2019-2020 wyniesie odpowiednio: 1,8 proc. i 2,5 proc.

Dochody budżetu państwa

Na poziom dochodów budżetu państwa w 2020 r. będzie wpływać głównie sytuacja gospodarcza oraz kontynuacja działań mających na celu poprawę stopnia wywiązywania się ze zobowiązań podatkowych. W 2020 r. kontynuowane będą działania mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego, co jest jednym z priorytetów rządu. Działania w tym obszarze będą skoncentrowane głównie na wzroście poboru podatku od towarów i usług oraz zwalczaniu związanych z nim oszustw, a także uszczelnieniu systemu podatków dochodowych.

W latach 2019-2020 zaplanowano m.in. następujące działania dotyczące podatków i składek na ubezpieczenia społeczne: • obniżenie stawki PIT z 18 do 17 proc.; • wprowadzenie zwolnienia od podatku PIT dla pracowników w wieku do 26 lat; • podwyższenie zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów dla pracowników; • zastąpienie obecnych rozwiązań rozliczania podatku VAT w postaci odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności solidarnej – stosowanym obowiązkowo mechanizmem podzielonej płatności (ze względu na wykryte nieprawidłowości obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności objęte będą transakcje, których przedmiotem są: części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria oraz urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria); • wprowadzenie 9 proc. stawki CIT dla małych podatników od 2019 r.; • opodatkowanie przedsiębiorstw cyfrowych; • wprowadzenie Pracowniczych Programów Kapitałowych i przebudowanie modelu funkcjonowania OFE; • zniesienie ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe; • ograniczenie unikania płacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wydatki budżetu państwa

Głównym czynnikiem wpływającym na wysokość wydatków budżetu państwa jest stabilizująca reguła wydatkowa, która wyznacza nieprzekraczalny limit wydatków dla organów i jednostek, w tym dla budżetu państwa. Zgodnie z Wieloletnim Planem Finansowym Państwa, warunkowana przez stabilizującą regułę wydatkową, wstępna kwota wydatków na 2020 r. wynosi 901,0 mld zł (38,0 proc. PKB) i będzie wyższa o 6,3 proc. niż w 2019 r.

Przedstawiciele związków zawodowych wskazali na wątpliwości związane z określeniem skali wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, ponieważ wskazanie 6% podwyżki nie jest precyzyjne. Dodatkowo w aspekcie zrostu płac należy szczególnie zwrócić uwagę na grupy zawodowe gdzie do tej pory występowały wieloletnie zaniedbania- sfera budżetowa wymaga zmian systemowych. Jednocześnie obiekcje budzi propozycja zwolnienia od podatku PIT dla pracowników w wieku do 26 lat. Zwolnienie obejmie „relatywnie niskie wynagrodzenia” do około 85 tys. zł rocznie. Jednocześnie podtrzymują postulat odmrożenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wskazano także niski odsetek aktywności zawodowej (w porównaniu do innych krajów UE)- nie można mówić o państwie dobrobytu bez wzrostu zatrudnienia. Dodatkowo wskazano na potrzebę wyłączenia dodatku stażowego z płacy minimalnej.

Przedstawiciele organizacji pracodawców wskazali relację pomiędzy Wieloletnim Planem Finansowym Państwa a założeniami do budżetu państwa. Eksponuje się fakt zwiększania dochodów poprzez eliminowanie nieprawidłowości, wiele z nich to klasyczne poszukiwanie nowych przedmiotów opodatkowania. Dobra koniunktura powinna być pierwotnym źródłem większych dochodów państwa. Założenia przedstawione przez MF nie wskazują np. na podaż pracy pracowników z Ukrainy w 2020 r., kiedy nastąpi otwarcie rynku niemieckiego. Generalnie występuje mało informacji na temat podaży pracy. Jednocześnie występuje niedoszacowanie inflacji. Powinno się wdrażać długofalowy model wzrostu więc inwestycje prywatne powinny rosnąć w sposób długofalowy a w założeniach nie widać takiego odzwierciedlenia, większość inwestycji jest oparta na funduszach unijnych, czyli pochodzą z sektora rządowego i samorządowego. Jednocześnie wskazano na negatywne skutki zniesienia ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W dalszej części posiedzenia Henryk Nakonieczny przedstawił informację ze wspólnego posiedzenia Zespołu ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych RDS oraz Zespołu ds. ubezpieczeń społecznych RDS w wyniku przeprowadzonej dyskusji nie wypracowano wspólnego stanowiska w sprawie zwiększenia wysokości wskaźnika waloryzacji emerytur i rent z FUS w 2020 r. zgodnie z art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.2018.1270 t.j. z późn. zm.). W posiedzeniu Zespołu nie wziął udziału żaden z członków Zespołów reprezentujący stronę rządową, co uniemożliwiło wypracowanie przedmiotowego uzgodnienia a osoby, które wzięły udział w posiedzeniu z Ministerstwa Finansów nie miały upoważnienia do podjęcia negocjacji. Jednocześnie wystąpią rozbieżność pomiędzy propozycją strony pracowników (nie mniej niż 50% realnego wzrostu wynagrodzeń w gospodarce narodowej) i pracodawców (zachowanie poziomu ustawowego).

Podczas posiedzenia strona społeczna Rada przyjęła uchwały:

Uchwałę nr 81 strony pracowników i strony pracodawców Rady w sprawie przedłużającego się kryzysu społecznego w związku z sytuacją w oświacie.

Uchwałę nr 82 strony pracowników i strony pracodawców Rady Dialogu Społecznego w sprawie finansowania ochrony zdrowia