Rada Dialogu Społecznego na temat obniżenia wieku emerytalnego
Dnia 5 marca 2019 roku w Pałacu Prezydenckim odbyło się posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego pod przewodnictwem Przewodniczącej Forum Związków Zawodowych Doroty Gardias poświęcone omówieniu społecznych i ekonomicznych skutków przywrócenia wieku emerytalnego.
W spotkaniu wzięli udział członkowie Rady, Prezydent RP, Andrzej Duda oraz zaproszeni goście w tym m.in. Andrzej Dera, Sekretarz Stanu Kancelaria Prezydenta RP; Halina Szymańska Szef Kancelarii Prezydenta RP; Błażej Spychalski Sekretarz Stanu Kancelaria Prezydenta RP; Agnieszka Lenartowicz-Łysik Przedstawiciel Prezydenta RP w Radzie; Ryszard Kokoszczyński, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego; Wiesław Łyszczek Główny Inspektor Pracy; Grażyna Marciniak Wiceprezes GUS.
Prezydent RP Andrzej Duda witając członków Rady Dialogu Społecznego oraz zaproszonych gości podkreślił, że dialog społeczny jest bardzo ważny, „niezależnie od tego, na ile jest on skuteczny – w sensie skutku ostatecznego w postaci uzgodnienia jakiegoś wspólnego stanowiska, nawet jeżeli się to nie udaje ‒ dialog jest zawsze zjawiskiem bardzo cennym i niezwykle potrzebnym.” Dodał, że poprosił o dzisiejsze spotkanie z parterami społecznymi w Pałacu Prezydenckim w celu przedyskutowania oraz zapoznania się z ich opinią na temat skutków społecznych i ekonomicznych przywrócenia wieku emerytalnego, zwracając jednocześnie uwagę na kwestię wysokości emerytur. Przedstawił również oficjalne dane od momentu wejścia w życie prezydenckiej ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw m.in. wpłynęło ponad 436 tys. wniosków o emeryturę, a ponad 1 mln 200 tys. ludzi skorzystało z pomocy prawie 600 doradców emerytalnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którzy pomagali im w podjęciu decyzji o przejściu na emeryturę.
Otwierając dyskusję podsumował, że „należy wypracować rozwiązania, które doprowadzą do ograniczenia liczby emerytur niższych niż świadczenie minimalne. Za takie rozwiązanie można uznać Pracownicze Plany Kapitałowe. Czy to się ziści, czy nie ‒ pokaże przyszłość.”
Źródło zdjęcia: Kancelaria Prezydenta RP
Następnie Stanisław Szwed Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny Pracy i Polityki Społecznej przedstawił materiał dotyczący funkcjonowania ustawy przywracającej wiek emerytalny. W swojej wypowiedzi podkreślił, że przejście na emeryturę to jest prawo, a nie obowiązek każdego obywatela, które jest uzależnione od indywidualnej sytuacji zdrowotnej oraz finansowej ubezpieczonego i jego rodziny. Dodał, że ubezpieczeni, których sprawność fizyczna i umysłowa pozwala, mogą dalej pracować, także po osiągnięciu wieku emerytalnego i przejściu na emeryturę. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoby, które osiągnęły powszechny minimalny wiek emerytalny, mogą łączyć pobieranie świadczenia z dalszą aktywnością zawodową, bez żadnych ograniczeń dotyczących wymiaru etatu czy wysokości dochodów. Ważną kwestią jest również zabezpieczenie finansowe w budżecie państwa m.in. poprzez dofinansowanie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Omówił również skutki wprowadzenia ustawy, w tym dynamikę przyznania świadczeń w latach 2016-2018.
Strona pracowników w przebiegu dyskusji zwróciła uwagę, że obniżenie wieku emerytalnego powinno być uzupełnione o emerytury związane ze stażem pracy, aby osoby pracujące w trudnych warunkach, miały możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę. Zwracano również uwagę na potrzebę dalszych zmian systemowych, aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom różnych grup zawodowych. System powinien być sprawiedliwy na tyle, na ile jest to możliwe włączając umowy cywilno-prawne. Strona związkowa zgodnie przyznała, że ustawa rodzi pozytywne skutki dla polskich pracowników.
Natomiast strona pracodawców podkreślała, że emerytury nie mogą być jednocześnie wczesne i wysokie. Polska ma niski wskaźnik aktywności zawodowej, mimo dobrej koniunktury gospodarczej, jak również wyjątkowo niski poziom inwestycji. Postulowano, że obniżenie wieku emerytalnego przyczyni się do zmniejszenia dalszej aktywności zawodowej oraz zniechęci do inwestowania. Apelowano o stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego kobiet, do zrównania go z wiekiem emerytalnym mężczyzn.