Komunikat z posiedzenia Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego RDS

W dniu 31 maja 2021 roku odbyło się posiedzenie Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego RDS. Spotkaniu przewodniczył Wojciech Ilnicki, NSZZ „Solidarność”. Stronę rządową reprezentowała Olga Semeniuk – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii, odpowiedzialna za dialog społeczny. Ponadto w posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii z Departamentu Dialogu i Partnerstwa Społecznego oraz Prawa Pracy.

Przed rozpoczęciem merytorycznej dyskusji Przewodniczący Zespołu przedstawił informację na temat sporu wokół kopalni Turów.

W dniu 21 maja br. Europejski Trybunał Sprawiedliwości na wniosek rządu czeskiego zobowiązał Polskę do natychmiastowego zaprzestania wydobycia węgla brunatnego w kopalni Turów do czasu merytorycznego rozstrzygnięcia. Jak wynika z badań prowadzonych przez czeską służbę geologiczną działanie polskiej kopalni negatywnie oddziałuje na ich wody gruntowe. Obecnie trwają negocjacje ze stroną czeską, by ta wyraziła zgodę na podpisanie umowy międzyrządowej, która określi ramy wspólnego porozumienia. Według stanowiska polskiego rządu po podpisaniu umowy, Czesi powinni wycofać wniesioną do TSUE skargę.

Wyłączenie kopalni Turów może spowodować szereg niekorzystnych konsekwencji, w tym najprawdopodobniej zamknięcie elektrowni Turów, której funkcjonowanie bez udziału węgla wydobywanego w kopalni jest niemożliwe. To z kolei wiąże się ze spadkiem produkcji energii w kraju o ok. 7% oraz odcięciem dostaw energii i ciepłej wody dla mieszkańców Bogatyni i całego regionu znajdującego się wokół kopalni. Ponadto zamknięcie kopalni i elektrowni Turów najpewniej poskutkowałoby kilkuprocentową podwyżką cen energii na rynku hurtowym.

Przewodniczący zapewnił, że będzie informował członków Zespołu o przebiegu procesu i rozstrzygnięciu tego konfliktu.

W pierwszej części posiedzenia odbyła się dyskusja na temat bieżącej działalności i problemów Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego województw: zachodnio-pomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego oraz kujawsko-pomorskiego. Jest to pierwsze z serii spotkań, które mają zostać przeprowadzone przez Zespół problemowy ds. rozwoju dialogu społecznego z udziałem przedstawicieli Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego.

W trakcie dyskusji przybliżono najważniejsze kwestie poruszane w ostatnim okresie w ramach poszczególnych Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego. Przedstawiciele WRDS-ów wskazywali przede wszystkim na wątpliwości i brak satysfakcji członków w zakresie skuteczności działań WRDS-ów i efektywności dialogu prowadzonego na poziomie regionalnym. Podkreślono brak lub ogólnikowe odpowiedzi urzędów centralnych na przekazywane uchwały i stanowiska oraz brak zainteresowania ministerstw podejmowaną tematyką istotną dla regionów. Z drugiej strony wskazywano na bardzo dobrą współpracę pomiędzy członkami wewnątrz WRDS-ów i dążenie do konsensusu pomimo różnic światopoglądowych, politycznych i interesów środowiskowych. Przedstawiciele WRDS-ów zaproponowali dokonanie zmian w ustawie o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, w tym m.in. zmianę zapisu dotyczącego procedury głosowania, liczebności i zasad udziału w pracach WRDS-ów, zmian kryterium reprezentatywności, wprowadzenie zmian w przepisach prawa umożliwiających wpis na listę mediatorów osób wskazanych przez WRDSy, rozszerzenie uprawnienia dotyczącego zwrotu kosztów za przejazdy dla przedstawicieli grup roboczych działających w ramach WRDS-ów oraz podniesienie wysokości kwoty na finansowanie działalności do 300 tys. rocznie dla każdego z WRDS-ów.

Strona rządowa poinformowała, iż w dniu 14 czerwca 2021 roku zaplanowano spotkanie Przewodniczącego RDS Premiera Jarosława Gowina z udziałem przedstawicieli wszystkich WRDS-ów.

Kolejnym omawianym punktem była informacja o przebiegu prac nad projektem dyrektywy o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych w UE. Podczas dyskusji partnerzy społeczni wskazywali na problem przepływu informacji pomiędzy stroną rządową a stroną społeczną oraz dostępu do stanowisk Polski w odniesieniu do projektów prawa unijnego. Zaznaczono potrzebę wypracowania stałych kanałów komunikacji w zakresie stanowisk prezentowanych w Radzie.

Następnie poruszono kwestię dokonania ekspertyzy dotyczącej zasięgu i jakości układów zbiorowych pracy w Polsce oraz możliwości ich rozwoju. W wyniku dyskusji podjęto decyzję o potrzebie ponownej analizy zakresu przedmiotowego wnioskowanej ekspertyzy. Ponadto członkowie Zespołu zdecydowali o wystąpieniu do Państwowej Inspekcji Pracy o przekazanie danych dotyczących zakładowych układów zbiorowych pracy.

W kolejnej części posiedzenia przedstawiciele Grupy roboczej ds. europejskiego dialogu społecznego, działającej w ramach Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego przybliżyli kwestię implementacji porozumienia europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji. Poinformowano o planie zorganizowania kolejnego seminarium eksperckiego wspólnie z Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” dotyczącego wdrażania porozumienia. Partnerzy społeczni zgodnie stwierdzili, że ta tematyka powinna zostać poruszona na posiedzeniu plenarnym Rady Dialogu Społecznego.

W ostatnim punkcie posiedzenia Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii przedstawiło informację o stanie prac nad ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Poinformowano o skierowaniu wniosku o wpis do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów projektu nowej ustawy o sporach zbiorowych. Obecnie wniosek czeka na rozpatrzenie przez Zespół ds. Programowania Prac Rządu i opinię Centrum Analiz Strategicznych.