Analiza systemu ubezpieczeń społecznych na Zespole ds. ubezpieczeń społecznych RDS
W dniu 2 grudnia 2020 r. odbyło się posiedzenie Zespołu ds. ubezpieczeń społecznych Rady Dialogu Społecznego. Spotkanie odbyło się w formie wideokonferencji. Partnerzy społeczni, strona rządowa oraz przedstawiciele ZUS przeprowadzili debatę na temat projektu rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie nadania statutu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Rozpoczęto również debatę dotyczącą analizy systemu ubezpieczeń społecznych.
W pierwszej części posiedzenia profesor Gertruda Uścińska, Prezes ZUS, przedstawiła projektowane zmiany w statucie ZUS. Podkreśliła, iż ważne jest, aby scentralizować działania ZUS celem dostosowania jego struktury do aktualnych wyzwań, uelastycznienia oraz lepszego wykorzystania potencjału jednostek terenowych.
Podczas dyskusji partnerzy społeczni zwrócili szczególną uwagę na propozycję umożliwienia Prezesowi ZUS upoważnienia do reprezentowania instytucji innym osobom. Podkreślono, że w zapisie należy zawęzić tę możliwość do upoważnienia dla pracowników Zakładu. Strona społeczna negatywnie zaopiniowała propozycję likwidacji Biura Rady Nadzorczej ZUS.
Przedstawiciele związków zawodowych odnieśli się do zagrożeń związanych z centralizacją instytucji. W tym kontekście wskazali na kwestię łączenia wyspecjalizowanych komórek wewnętrznych oraz automatyzację. Przedstawiciel strony pracodawców zaproponował natomiast, aby do struktury działalności oraz zarządzania ZUS włączyć tak zwane „dobre praktyki” będące elementem funkcjonowania prywatnych przedsiębiorstw. Minister Stanisław Szwed, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej zapewnił, iż resort rozważy uwagi, które zostaną przekazane przez organizacje pracowników oraz organizacje pracodawców.
W dalszej części spotkania Zespół podjął rozmowy na temat analizy systemu ubezpieczeń społecznych. Dyskusję rozpoczął Minister Stanisław Szwed, przedstawiając aktualne prace nad kwestią zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych w kontekście objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym wszystkich świadczących lub wykonujących pracę oraz prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą proporcjonalnie takimi samymi obciążeniami składkowymi. Poruszył także tematykę związaną z tak zwanymi emeryturami groszowymi i pomostowymi, waloryzacją emerytur oraz ubankowieniem świadczeń.
Przedstawiciele strony pracowników, odnosząc się do kwestii zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, zwrócili uwagę na konieczność ujednolicenia proporcjonalnej podstawy wymiaru składki. Wyrazili także nadzieję na wprowadzenie zmian w wysokości podstawy wymiaru składki dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Odnieśli się również do postulatu o niewygaszanie emerytur pomostowych oraz problemów w uzyskaniu prawa do wypłaty wskazanego świadczenia, z uwagi na aktualny porządek prawny. Negatywnie zaopiniowali wysokość emerytury minimalnej.
Przedstawiciele strony pracodawców podnieśli kwestię obowiązkowej składki na ubezpieczenie chorobowe w przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, wysokości podstawy wymiaru składki oraz zmian dotyczących ubezpieczeń społecznych dla osób samozatrudnionych. Strona pracodawców odniosła się także do prac nad tematyką związaną z Ogólnoeuropejskim indywidualnym produktem emerytalnym.